Brexit-update: nieuwe controles uitgesteld, problemen in Noord-Ierland en update Vlaamse brexitfinanciering

Nieuwe controles uitgesteld:

Concreet gaat het over de volgende controles, binnen het zogenaamde border operating model:

• sanitaire en fytosanitaire controles bij een grenscontrolepost en niet op de plaats van bestemming
• controle op Safety en Security-verklaringen (ENS)
• SPS-controles voor invoer uit EU
• controle op invoer van gekoeld vlees uit EU

De controles die al eerder werden ingevoerd blijven natuurlijk van kracht. Wanneer worden de nieuwe dan wel ingesteld? Het objectief van de Britse regering is om tegen de herfst een nieuwe planning en methodiek op punt te stellen dat uiterlijk tegen het einde van 2023 actief zou moeten zijn.

Voor Vlaamse exporteurs naar het Verenigd Koninkrijk is dit goed nieuws, gezien de onduidelijkheid en onzekerheid over die extra controles nu wegvallen in deze turbulente tijden. Aan de andere kant, blijft het brexitproces nu wel nog langer duren. Zekerheid over het hoe en wat voor export naar het VK is op lange termijn essentieel voor een duurzame handelsrelatie.

Verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk

Vorige week waren er ook verkiezingen in Noord-Ierland, die repercussies kunnen hebben voor het handelsakkoord dat werd gesloten tussen de EU en het VK. Doordat Sinn Féin de verkiezingen won, ligt een regeringscrisis om de hoek. Die partij wil immers de unificatie van het Ierse eiland, wat ingaat tegen de belangen van de partij die voordien het grootst was, de DUP. Door die fundamentele meningsverschillen lonkt een regeringscrisis en de eis van de DUP om het Noord-Ierse protocol, dat de douanecontroles tussen Ierland en het VK regelt, te herzien.

De Britse regering liet al weten dat de eenheid van het koninkrijk, dus inclusief Noord-Ierland, voor hen belangrijker is dan het akkoord met de EU. Dit zet alles natuurlijk op losse schroeven en kan brexit terug helemaal bovenaan op de politieke agenda zetten. Zo ver is het gelukkig nog niet en ook in de jaarlijkse Queen’s speech, waar de regering haar prioriteiten uiteen zet, werd geen legislatieve actie ondernomen tegen het akkoord. Na overleg tussen de twee handelsblokken, werd vanuit het VK expliciet om flexibiliteit gevraagd over de Noord-Ierse kwestie. Indien de EU niet beweegt, zal wetgeving worden geïntroduceerd waarna het Verenigd Koninkrijk bepaalde aspecten van het akkoord niet meer zal naleven. De EU liet ook al weten dat ze het EU-VK handelsakkoord zullen opschorten wanneer het Noord-Iers protocol niet wordt nageleefd.

Economische missie naar het Verenigd Koninkrijk

Tijdens de Prinselijke handelsmissie naar het Verenigd Koninkrijk kwam de post-brexitrelatie natuurlijk ook geregeld aan bod. De belangrijkste boodschap was dat het Verenigd Koninkrijk een razend interessante en belangrijke markt blijft voor tal van ondernemingen in diverse sectoren.

Ook het logistieke verhaal kwam uitgebreid aan bod, met een seminarie van Apzi-Voka over het belang van de haven van Zeebrugge en de opportuniteiten die de fusie van Antwerpen en Zeebrugge met zich meebrengt. Wat wij meenemen uit deze missie is dat het Verenigd Koninkrijk een belangrijke afzet – en exportmarkt blijft voor Vlaamse ondernemingen.

Vlaamse brexit-steun

Op aandringen van België lanceerde de Europese Commissie in 2020 een instrument om de expliciete gevolgen van de brexit voor Europese ondernemingen te verzachten, het Brexit Adjustment Reserve. FIT en VLAIO zijn daar mee aan de slag gegaan en voorzien nu nieuwe mogelijkheden:

1. FIT: Bijzondere Exportsteun Brexit

In navolging van het succes van de vorige oproepen, heeft Flanders Investment & Trade (FIT) besloten om opnieuw een call te lanceren voor bedrijven die nadeel ondervinden door Brexit. Bent u een ervaren exporteur met minstens 5VTE’s op de loonlijst, heeft u een exportaandeel van minstens 20% en een positief eigen vermogen, én heeft u nog geen Bijzondere Exportsteun Brexit ontvangen? Dan kan u eenmalig deze subsidie van €10.000 aanvragen.

Deze subsidie kan u inzetten voor alle kosten rond internationaliseren, behalve eigen loonkosten. U kan dus de keuze maken om extra in te zetten op het VK, maar ook om aan marktdiversificatie te doen.

Absoluut cruciaal is dat u de negatieve gevolgen van Brexit op uw onderneming kan aantonen.

De indieningsperiode loopt van dinsdag 19 april tot vrijdag 13 mei. Alle info op de website.

2. VLAIO: nieuwe BAR-steun

Ook VLAIO heeft nieuwe BAR-steun gelanceerd. De scope is zeer breed: er zijn middelen beschikbaar zijn voor organisaties/ondernemingen, die tijdelijke oplossingen kunnen financieren voor organisaties/ondernemingen die een negatieve impact hebben ondervonden door brexit.